:مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان اردبیل

امام جعفر صادق (ع) احیاگر معارف اهل‌بیت است

امام جعفر صادق (ع) با تبیین و تثبیت مبانی فقهی و تربیت حدود چهار هزار شاگرد متبحر نقش اساسی در ترویج معارف صحیح دینی ایفا کرد.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «افق سرعین»، به نقل از ایرنا حضرت امام صادق (ع) نقش اساسی در تبیین مبانی فقهی شیعه داشته است. از مهم ترین اقدامات رئیس مذهب جعفری، تبیین دقیق امامت و ولایت بود چنان که غالب روایت‌های کتاب اصول کافی از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) است.

علاوه براین امام جعفر صادق (ع) نظریه ولایت و امامت را تئوریزه کرد و به موضوعات جعلی و ناقص جواب داد. ایشان از سویی فقیه تربیت کرد و از سویی با برقراری ارتباط با مسلمانان به شبهات مطرح شده پاسخ داد.

امام جعفر صادق (ع) در دوران حیات پربرکت خود چندین موضوع را همزمان پیش می برد؛ یکی از اقدامات ایشان تثبیت فقه و مبانی فقهی شیعه بود و روایات و احادیث ایشان عمدتا در راستای تثبیت فقه و مبانی فقهی بود. برای دستیابی به این هدف نیاز به تربیت شاگردان مبرز و برجسته بود که ایشان با تربیت حدود چهار هزار شاگرد در حوزه‌های مختلف نقش بی بدیلی در تداوم و تثبیت فقه شیعه ایفا کرد.

امام ششم شیعیان در دوران حیات پربرکت خود برای علم کلام، علم تبلیغ و تبیین، علم رجاء، علم تفسیر، فقه و اصول شاگردانی تربیت کرد که برای پاسخگویی و مناظره آماده شده بودند و با کسانی که شبهاتی در مورد مبانی دینی و شیعه مطرح می کردند ، مقابله می کرد.

حاکمان وقت فهم درست از دین را از دست داده بودند و بدان جهت امام جعفر صادق (ع) از هر فرصتی برای تولی و تبری استفاده می کرد حتی در سفرهای حج هم بحث امامت و ولایت را به نحو شایسته ای تبیین می کرد.

یکی دیگر از اقدامات مهم و ماندگار امام جعفر صادق (ع) زیارت حضرت سیدالشهداء (ع) به عنوان احیاگر دین مبین اسلام است. بعد از رحلت رسول اکرم (ص) ۲ سال و سه ماه خلیفه اول، ۱۰/۵ سال خلیفه دوم و ۱۲ سال خلیفه سوم و در نهایت حضرت امام علی (ع) چهار سال و ۹ ماه حکومت کردند ، بعد از آن کسانی در راس اداره حکومت قرار گرفتند که تسلط کافی در مبانی دینی نداشتند. به ویژه معاویة بن أبی سفیان که حلال را حرام و حرام را حلال می کرد. در دوران وی جعل احادیت، تقابل با احادیث، غلو در مباحث دینی و دشنام گویی به علی بن ابیطالب رواج یافت ، وی از اینکه اهل بیت (ع) دروغ‌های وی را افشا کنند ترس و واهمه داشت و این روشنگری را بزرگترین خطر برای خود می دانست.

در چنین شرایطی بزرگترین و مهم ترین وظیفه امام جعفر صادق (ع) اثبات مبانی دین با استدلال و برهان، تربیت شاگردان ممتاز و با استعداد برای استمرار حرکت مبانی دینی، مبارزه با فرقه‌های افراطی و تفریطی، معرفی حضرت سیدالشهداء (ع) به عنوان احیاگر دین اسلام و معرفی و شناساندن ویژگی ها و خصوصیات حضرت امام زمان (عج) بود.

مشهورترین دعای امام جعفر صادق (ع) دعای معرفت آن حضرت است که می فرماید: "اَللّهُمَّ عَرِّفْنی نَفْسکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی نَفْسَکَ لَمْ اَعْرِف نَبِیَّکَ اَللّهُمَّ عَرِّفْنی رَسُولَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی رَسُولَکَ لَمْ اَعْرِفْ حُجَّتَکَ اَللّهُمَّ عَرِّفْنی حُجَّتَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دینی"

حضرت می فرماید: برای گمراه نشدن در شناخت امام آخر الزمان (ع) و دین این دعا را برای همیشه با خود ملازمت کنید چرا که پایه و مبانی دینی را سه چیز مشخص می کند توحید، نبوت و امامت.

اگر شناخت به امام نداشته باشیم بدون شک حاکم جور و ظلم بر مسلمین حکومت می کند، عدالت محور نمی شود و قرآن به عنوان منشور بزرگ حکمرانی اسلامی و دینی و حاکمیت الهی به طور کامل دچار برداشت‌ها و قرائت‌های غیرمتعارف می شود. در صورتی که حکمرانی باید از طریق حاکمیت الهی و دستورات الهی جلو برود و اهل بیت (ع) با این روش به جلو می رفت.

امام جعفر صادق (ع) در تربیت چهار هزار شاگرد خود نگاه همه جانبه برای معرفی دین مبین اسلام به عنوان کامل ترین دین برای سعادت بشر داشت به طوری که حتی در مبانی دینی در حوزه اقتصاد نیز ورود کرده است اما این استنتاق در اینجا اتفاق نیافنده است، اکثر کتاب های روایی برای اثبات مباحث احکام، روند زندگی، شیوه اجتماعی و رفتارهای مهم بین خانواده ها در کتاب هایی از امام باقر(ع) و امام جعفر صادق (ع) به دست ما رسیده است.

امام جعفر صادق (ع) شخصیت بسیار ممتاز و ویژه ای داشت و بزرگ ترین و مهم ترین بحث ایشان بحث امامت و ولایت بود ، حتی هنگام شهادت فرموده روضه ای برای حضرت سیدالشهدا در منا برگزار کنید و اغلب روایت‌های کتاب کامل الزیاره از حضرت امام جعفر صادق (ع) درباره زیارت حضرت امام حسین (ع) است.

باید توجه داشت که حضرت امام جعفر صادق در مبانی تبیینی خود امام حسین (ع) را به عنوان الگوی تمام عیار برای نگهداشت دین معرفی کرده است ، ایشان از امام حسین (ع) اسطوره سازی نکرده بلکه از ایشان به عنوان بزرگترین احیاگر و مدافع تمام عیار دین و دین مداری یاد کرده است.

بر این اساس ، آن حضرت به آنچه گفته عمل کرده است و فرموده انسان مسلمان بین جان و دین کدام را باید از دست بدهد؟ فرموده جان خود را از دست بده اما دین خود را از دست نده چرا که با از دست دادن دین، جسم و جان انسان نیز از بین رفته و به هلاکت می رسد.

کتاب های زیادی و متعددی درباره ابعاد شخصیت حضرت امام جعفر صادق (ع) اسلام به رشته تحریر در آمده و منتشر شده است.

امام جعفر صادق (ع) در آسمان دین و معارف دینی می درخشد و در مقام پایه گذار فقه جعفری (اثنی عشری)، با تربیت شاگردان ممتاز جان تازه ای به علوم اهل بیت (ع) و معارف الهی دمید و معارف اهل بیت (ع) را جهانی کرد.

انتهای خبر/ ح